اگر متقاضی مدعی شود اختلاف سن واقعی او با سن مندرج در شناسنامه اش بیشتر از پنج سال است در این صورت تشخیص و حل اختلاف با کمیسیون 5 نفره تشخیص سن محل صدور شناسنامة صاحب سند خواهد بود.

 

تغییر محتویات اسناد سجلی

 

در سال 89 بیش از 22 هزار درخواست تغییر نام در ثبت ‌احوال کشور مورد بررسی قرار گرفته است. این موضوع بهانه ای برای طرح سئوالات در زمینه تغییر شناسنامه (تغییر نام خانوادگی، نام کوچک و سن) با توجه به قوانین و مقررات موجود را سبب گردید.

 

پرسش اول: شرایط و مدارک لازم برای تغییر نام خانوادگی چیست؟ آیا هر نام خانوادگی قابل تغییر است یا خیر؟

 

پاسخ: بموجب ماده 40 قانون ثبت احوال تغییر نام خانوادگی اشخاص منحصرا” با تصویب سازمان ثبت احوال کشور خواهد بود

 

اشخاص می توانند در موارد ذیل درخواست تغییر نام خانوادگی نمایند:

 

1- نام خانوادگی بیش از دو کلمه و یا بیش از یک کلمه و یک حرف یا عدد یا پسوند و یا بطور مطلق یا مضاف نام محل باشد.

 

2- نام خانوادگی از واژه های مستهجن و ناپسند ترکیب شده باشد.

 

3- نام خانوادگی از واژه های خارجی باشد .

 

4- نام خانوادگی های مذموم که مغایر ارزشهای فرهنگ اسلامی باشد .

 

5- اسامی محل بطور مطلق و مضاف .

 

6- واژه هائی که از القاب و اسامی مربوط به عناوین علمی اعم از درجات و مؤسسات علمی مانند دکتر ، دانشگاه و یا مناصب دولتی از لشکری و کشوری بصورت مطلق باشد و مواردی دیگر که در قانون ذکر شده اند.

 

پرسش دوم: آیا می توان نام کوچک خود را تغییر داد؟ برای این منظور کدام مرجع صالح به رسیدگی می‌باشد؟

 

در پاره‌ای از موارد شخص متقاضی می تواند تقاضای تغییر نام کوچک خود را بنماید. این موارد عبارتند از: نامهای ممنوع یعنی نامهایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی گردد، عناوین و القاب قدیم مانند امین الدوله ، نامهای زننده یا مستهجن یا نامتناسب با جنس، اسامی افراد همنام در خانواده.

 

همچنین است کسانیکه به موجب تبصره 6 ماده 20 قانون ثبت احوال با تائید مراجع ذیصلاح به دین مبین اسلام مشرف شده باشند و یا اینکه در نام کوچک چیزی زاید و غیرضروری و یا ناشی از اشتباه اشخاص وجود داشته باشد. در این موارد مرجع صالح برای تغییر نام، هیات حل اختلاف اداره ثبت احوال است. اما موارد دیگر مانند تغییر نامهای غیر موجه و ناخوشایند در صلاحیت محاکم دادگستری است.

 

پرسش سوم: آیا می توان تاریخ قید شده در شناسنامه را تغییر داد؟ آیا تغییر سن امکان پذیر است؟

 

در پاسخ به این سئوال دو فرض ممکن است. اگر متقاضی مدعی شود اختلاف سن واقعی او با سن مندرج در شناسنامه اش بیشتر از پنج سال است در این صورت تشخیص و حل اختلاف با کمیسیون 5 نفره تشخیص سن محل صدور شناسنامة صاحب سند خواهد بود. کمیسیون می‌‏تواند در صورت لزوم، صاحب سند را جهت معاینه و تعیین سن به پزشکی قانونی معرفی کند و تصمیم کمیسیون تشخیص سن نیز قابل اعتراض نخواهد بود.

 

در صورتی که ادعای اختلاف سن واقعی و سن مندرج در شناسنامه کمتر از 5 سال باشد باید به دادگستری رجوع کند و با رعایت مقررات و تشریفات مربوطه و تقدیم دادخواست طرح دعوا کند.